9 พฤติกรรม ทำร้ายสมอง ไม่รู้ตัว เคยเป็นกันไหม บางทีเราอาจเริ่มมีอาการขี้หลง ขี้ลืม ทั้งที่เหตุการณ์บางอย่างเพิ่งเกิดขึ้นแต่ก็จำไม่ได้ หรือบางทีก็รู้สึกว่าทำไมเราคิดอะไรหัวไม่ไว ไม่เร็วเหมือนแต่ก่อน นั่นอาจเป็นเพราะคุณอาจมีพฤติกรรมบางอย่างที่คุณไม่รู้ตัวว่า มันส่งผลกระทบหรือผลร้ายต่อสมองของคุณ สมองเป็นอวัยวะที่มีความสำคัญต่อร่างกายอย่างมาก ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของร่างกายทั้งหมด ทั้งการคิด การจำ การเคลื่อนไหว อารมณ์ และความรู้สึก หากสมองไม่แข็งแรง อาจส่งผลต่อการทำงานของร่างกายและชีวิตประจำวันได้ พฤติกรรมบางอย่างที่เราทำอยู่เป็นประจำอาจส่งผลเสียต่อสมองโดยที่เราไม่รู้ตัว พฤติกรรมเหล่านี้อาจทำให้สมองเสื่อม เกิดโรคอัลไซเมอร์ โรคพาร์กินสัน และโรคสมองเสื่อมอื่นๆ ได้
9 พฤติกรรม ทำร้ายสมอง ไม่รู้ตัว มีดังนี้
การนอนหลับเป็นช่วงเวลาที่สมองได้พักผ่อนและซ่อมแซมตัวเอง หากนอนหลับไม่เพียงพอ สมองจะทำงานหนักขึ้น ส่งผลให้เกิดปัญหาความจำ สมาธิ และการเรียนรู้
ผู้ใหญ่ควรนอนหลับอย่างน้อย 7-8 ชั่วโมงต่อคืน
- เครียด
ความเครียดเป็นปัจจัยที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพกายและใจ รวมถึงสุขภาพสมอง ภาวะเครียดเรื้อรังอาจทำให้สมองเสื่อม เกิดโรคอัลไซเมอร์ และโรคพาร์กินสัน
ควรหาวิธีผ่อนคลายความเครียด เช่น ออกกำลังกาย ฝึกสมาธิ ฟังเพลง หรือใช้เวลาอยู่กับธรรมชาติ
- สูบบุหรี่
สารพิษในบุหรี่จะทำลายเซลล์สมองและเส้นเลือดในสมอง ทำให้สมองเสื่อมเร็วขึ้น ควรเลิกสูบบุหรี่โดยเร็วที่สุด
- ดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป
แอลกอฮอล์จะทำลายเซลล์สมองและเส้นประสาท ทำให้สมองเสื่อมและเกิดปัญหาความจำ ควรดื่มแอลกอฮอล์อย่างจำกัด ไม่เกิน 2 หน่วยต่อวันสำหรับผู้ชาย และไม่เกิน 1 หน่วยต่อวันสำหรับผู้หญิง
- รับประทานอาหารไม่สม่ำเสมอ
การรับประทานอาหารไม่สม่ำเสมอทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดไม่สมดุล ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อสมอง ควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ และหลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป อาหารหวาน และอาหารที่มีไขมันสูง
- ขาดการออกกำลังกาย
การออกกำลังกายช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและออกซิเจนไปเลี้ยงสมอง ทำให้สมองแข็งแรงและทำงานได้ดีขึ้น ควรออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน อย่างน้อย 5 วันต่อสัปดาห์
- ใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์มากเกินไป
แสงสีฟ้าจากอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ และแท็บเล็ต ส่งผลเสียต่อสมองและอาจทำให้นอนหลับยาก ควรใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อย่างจำกัด และหลีกเลี่ยงการใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ก่อนนอน
- อยู่คนเดียวมากเกินไป
การอยู่คนเดียวมากเกินไปอาจทำให้สมองเสื่อมเร็วขึ้น เพราะสมองต้องการความกระตุ้นจากผู้อื่น ควรใช้เวลากับคนรอบข้างให้มากขึ้น พูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ
- เครียดจากงานมากเกินไป
ความเครียดจากงานเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในปัจจุบัน ภาวะเครียดเรื้อรังอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพสมองและร่างกาย ควรหาวิธีผ่อนคลายความเครียดจากงาน เช่น ออกกำลังกาย ฝึกสมาธิ หรือพูดคุยกับเพื่อนร่วมงาน
วิธีดูแลสุขภาพสมอง นอกจากการหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ทำร้ายสมองแล้ว ยังมีวิธีดูแลสุขภาพสมองอื่นๆ ดังนี้
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสมอง เช่น ปลา ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ และผักใบเขียว
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- นอนหลับให้เพียงพอ
- ฝึกสมาธิ
- ใช้เวลากับคนรอบข้าง
- เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ
การดูแลสุขภาพสมองตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้สมองแข็งแรงและทำงานได้ดีขึ้น ป้องกันโรคสมองเสื่อมและโรคสมองอื่นๆ ได้ สุขภาพสมองคือ ภาวะที่สมองทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและได้รับการปกป้องจากความเสียหาย สมองเป็นอวัยวะที่ซับซ้อนที่มีหน้าที่ควบคุมการทำงานของร่างกายและจิตใจทั้งหมด สุขภาพสมองที่ดีจึงมีความสำคัญต่อคุณภาพชีวิตโดยรวมนะคะ ขอบคุณ Podcast ดีๆจาก มหิดล ชาแนล นะคะ คลิก