ปลูกแตงโมขาย หลังการทำนา เป็นอีกอาชีพเกษตรที่น่าสนใจ เพราะนอกจากจะได้สร้างรายได้กับผืนดินที่ว่างแล้ว ยังได้เป็นการรักษาดินด้วยการปลูกพืชหมุนเวียนด้วย แล้วจะลูกแตงโมอย่างไรให้ได้คุณภาพ มีตัวอย่างเกษตรกรผู้ปลูกแตงโมของนครพนมจนเข้มแข็ง จนผู้รวบรวมผลผลิตแตงโมคุณภาพรายใหญ่ที่สุดของประเทศไทย มาให้ศึกษา…
แตงโม เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ปลูกกันหลังฤดูทำนา มาดูวิธีการปลูกแตงโมจาก คุณเตือนใจ บุพศิริ เจ้าของบริษัท เฟรชแอนเทสตี้ (fresh& tasty) จังหวัดนครพนม ที่ทุ่มเทพัฒนาการปลูกอย่างไม่หยุดยั้ง และเป็นผู้บุกเบิกการปลูกแตงโมคุณภาพและได้สร้างกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกแตงโมของนครพนมจนเข้มแข็ง จนผู้รวบรวมผลผลิตแตงโมคุณภาพรายใหญ่ที่สุดของประเทศไทย
คุณเตือนใจ ได้อธิบายว่า ควรจะเริ่มดูแลตั้งแต่ การเตรียมพื้นที่ในการปลูกคือ ควรจะเป็นพื้นที่ที่มีอากาศถ่ายเทดี โล่งแจ้ง พื้นที่ราบไม่ราดเอียง มีความอุดมสมบูรณ์ของดินค่อนข้างสูง มีลักษณะของดินที่เป็นดินร่วมปนทราย และควรมีแหล่งน้ำใกล้แปลงปลูก จากนั้น การเตรียมแปลง โดยการไถตากดินประมาณ 15 วัน และกรีดร่องเพื่อทำการใส่ปุ๋ยโดยใช้ปุ๋ยคอก 500 – 1,000 กิโลกรัมต่อไร่ หว่านปูนขาวและปุ๋ยสูตร 15-15-15 แล้วยกร่องคู่กว้าง 50 เซนติเมตร สูง 30 เซนติเมตร มีระยะห่างระหว่างแปลง 6 เมตร และปรับดินหลังแปลงให้เรียบ แล้วคลุมด้วยพลาสติกและเจาะรูขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 7 เซนติเมตร ระหว่างหลุม 50-60 เซนติเมตร ทำคูกั้นน้ำเป็นช่วงๆ เพื่อให้ได้รับน้ำสม่ำเสมอ จากนั้นมาถึงขั้นตอน การเพาะเมล็ดและเพาะกล้า โดยนำเมล็ดแตงโมแช่ในน้ำอุ่นอุณหภูมิ 40-50 องศาเซลเซียส นานประมาณ 4 – 6 ชั่วโมง แล้วขัดเมือกออก ห่อในผ้าขาวบางหรือกระดาษที่สะอาด ชุบน้ำหมาด ๆ เก็บในกระติกหรือกล่องที่มีอุณหภูมิ 38 องศาเซลเซียส และบ่มไว้ 2 คืน (48 ชั่วโมง) แล้วนําเมล็ดมาเพาะในถาดเพาะ หรือถุงพลาสติกในเรือนเพาะชํา และเมื่อต้นกล้าอายุ 10 -12 วัน ทําการย้ายปลูก ต้นกล้าสมบูรณ์ปลูก 1 ต้น ต่อ 1 หลุม เพาะกล้าในเรือนเพาะชํา โดยใช้ถาดหลุมใช้เวลา 12 วัน หลังจากเพาะกล้า คัดต้นกล้าสมบูรณ์ปลูก 1 ต้น ต่อ 1 หลุม ล้างด้วยน้ำสะอาด
การเตรียมดินเพาะแตงโม มีส่วนผสมคือ
1. ดินป่า 2 ส่วน
2. ขุยมะพร้าว 2 ส่วน
3. แกลบเผา 2 ส่วน
4. ปุ๋ยหมอดิน 25 กิโลกรัม
5. ปูนขาว 2 กิโลกรัม
จากนั้นทำการหยอดเมล็ด หยอดเมล็ดที่งอกแล้วในถาดหรือถุงเพาะ เพาะใส่ในถุงพลาสติกต้นกล้าต้องมีอายุครบ 10 – 12 วันหรือมีใบจริง 2 – 3 ใบ
เทคนิคและวิธีการปลูก ก่อนจะย้ายต้นกล้าออกจากถุง จำเป็นต้องรดน้ำให้ชุ่มและทิ้งไว้ 1 ชั่วโมง เพื่อให้รากแตงโมไม่ขาด หลังจากนั้นให้นำลงในหลุม อย่ากดดินแน่น ปลูกแล้วรดน้ำตาม เพื่อให้มีความชื้นที่เหมาะสม
การดูแลรักษาแตงโม
การตัดแต่งแขนงตัดยอดหลังย้ายปลูกได้ 1 สัปดาห์ หรือมีใบจริง 5 ใบ ไถพรวนก่อนแตงโมเลื้อยถึงดิน การพ่นสารเคมี ใช้สารเคมีที่กรมวิชาการเกษตรอนุญาตให้ใช้เท่านั้น, พ่นสารเคมีทุก ๆ 5-7 วัน ยกเว้น 15 วันก่อนเก็บผลผลิต, ควรพ่นสารเคมีให้ทั่วทั้งต้น, ควรใช้ตัวยาให้ตรงกับช่วงที่โรคและแมลงระบาด ระหว่างการเพาะ การตัดแต่งยอดและจัดเถา หลังย้ายปลูก 7-10 วัน ตัดยอดเพื่อเลี้ยงแขนงไว้ 3 แขนงต่อต้น หลังปลูก 35-40 วันจึงจัดเถา
สำหรับเกษตรกรรายใหม่ที่เริ่มลงมือปลูก ต้องหาข้อมูลการปลูกและศึกษา วิธีการปลูกจากแปลงจริง การตรวจเช็คคุณภาพ ดิน น้ำ สภาพอากาศที่เหมาะสม จึงลงมือปลูก จากน้อยไปหามาก เพื่อเรียนรู้วงจรชีวิตของแตงโม ตั้งแต่เพาะเมล็ดไปจนถึง การเก็บเกี่ยว รวมไปถึงเรื่องการจัดระบบการจัดการน้ำถือเป็นเรื่องที่สำคัญมาก
เกษตรกรที่สนใจการปลูกแตงโม
แตงโม เป็นผลไม้ที่คนนิยมทานมากอีกชนิดหนึ่ง ใครที่สนใจอยากจะปลูกขายเป็นอาชีพเสริมหรือเป็นธุรกิจก็น่านสนใจ ยิ่งถ้าเป็นการปลูกแบบปลอดสารแล้วก็สามารถทำราคาได้ดี อีกทั้งยังสามารถเจาะกลุ่มตลาดบนได้อีกด้วย สนใจปลูกแตงโม แบบเป็นระบบ สามารถสอบเพิ่มเติมได้ที่ คุณเตือนใจ บุพศิริ บริษัท เฟรชแอนเทสตี้ (fresh& tasty) ที่อยู่ 24 หมู่ 9 ต.นาคำ อ.ศรีสงคราม จ.นครพนม โทร. 09-2887-2237
ขอบคุณ เกษตรกรก้าวหน้า