Spotlight Effect สภาวะย้ำคิดย้ำทำกับความผิดพลาดของตัวเอง ใครที่รู้สึกว่าตัวเองไม่สามารถหยุดคิดถึงความผิดพลาดของตัวเองไม่ได้ และคิดว่าคนอื่นก็ต้องจำความผิดพลาดที่เราทำพลาดไปตลอด กังวลเวลาที่ต้องออกไปพูดในที่ที่มีคนเยอะๆ หรือในที่สาธารณะที่มีคนอยู่เยอะ หรือคนที่เคยทำพลาดในที่ประชุมและโดนเจ้านายดุ รู้สึกผิดจนไม่เป็นอันทำอะไร อาการเหล่านี้สามารถอธิบายได้ด้วยภาษาทางจิตวิทยา เรียกว่า Spotlight Effect หรือภาษาไทยที่เราเรียกกันว่า สภาวะหลงคิดว่าตัวเองกำลังเป็นจุดสนใจ
โทมัส กิโลวิช (Thomas Gilovich) ให้คำนิยาม Spotlight Effect หรือ สภาวะหลงคิดว่าตัวเองกำลังเป็นจุดสนใจ ว่า ที่เราคิดว่าคนอื่นสนใจเรา เพราะเรากำลังสนใจในสิ่งนั้นมากๆ จนทำให้เราเกิดความกังวลมากกว่าปกติ และการขาดความมั่นใจมาจากจินตนาการของเราในหัว เมื่อเราคิดว่าคนอื่นกำลังมองมาที่เราคนอื่นมองเราไม่ดี คนอื่นกำลังพูดถึงเราในแง่ลบทำให้ตัวเราเสียความมั่นใจ จากการเก็บข้อมูล อาการเหล่านี้มักพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย เพราะผู้หญิงชอบเก็บรายละเอียดใสาใจในสิ่งเล็กๆน้อยๆ คอยสังเกตทั้งตัวเองและคนรอบล้อม สิ่งที่สำคัญที่สุดคือความมั่นใจ ให้มั่นใจในตัวเองเข้าไว้
สภาวะหลงคิดว่าตัวเองกำลังเป็นจุดสนใจเกิดขึ้นได้กับทุกคน ไม่ใช่เรื่องที่ผิดปกติ เช่น เราไม่กล้าใส่กางเกงขาสั้นเพราะเรากลัวว่าคนอื่นจะมองว่าขาเราใหญ่ กลัวคนอื่นจะเอาไปพูดลับหลัง หรือไม่ออกจากบ้านหลังจากตัดผมมาใหม่แล้วรู้สึกว่าไม่สวย เมื่อเกิดอาการแบบนี้ขึ้น ให้ใจเย็นๆและปรับความสนใจของตัวเองไปที่อื่นแทน หรือวิธีที่ดีที่สุดคือการยอมรับว่าตัวเองไม่ได้เป็นที่สนใจเราขนาดนั้น ลองคุยกับเพื่อน คนในครอบครัว ถามความคิดเห็นของอื่นว่าคนอื่นเขาคิดเห็นกันอย่างไร เพื่อให้เราคลายข้อสงสัยหรือความกังวลที่เกิดขึ้นภายในจิตใจและสมองของเราเอง
อย่าให้ความคิดของคนอื่นหรือความกังวลที่มากจนเกินไปทำให้เราขาดความมั่นใจ มั่นใจในตัวเองเข้าไว้ คุณคือคนที่มีคุณภาพและสวยงามในแบบของคุณ หากคุณไม่ได้ทำอะไรที่ผิด สิ่งที่คุณทำไม่ได้ส่งผลเสียหรือสร้างความเดือดร้อนให้ใคร ต้องยอมรับว่าให้ได้ว่าไม่มีใครสนใจตัวคุณหรอก ทุกคนมักสนใจแต่เรื่องของตัวเองกันเท่านั้น
ขอบคุณสาระความรู้จาก The Standard